ماهیت و اهمیت اعتمادبهنفس
«عزتنفس برای بقاء روانی ضروری است و یک شرط لازم هیجانی است. برخی از تفاوتهای خود ارزشی یا خیلی از نیازهای اساسی که ارضاء نشوند زندگی دردناک میشود یکی از عوامل عمدهای که انسانها را از سایر حیوانات جدا میکند آگاهی از خود است. استعداد شکل دادن یک هویت و سپس ارزش دادن به آن. مسئله عزتنفس توانایی انسان برای قضاوت است، فرد ممکن است رنگها، صداها، اشکال یا احساساتی خاص را دوست نداشته باشد و آنها را طرد کند اما هنگامیکه بخشهایی از خود را طرد میکند آسیب خیلی زیادی را به ساختارهای روانشناختیاش میزند که درواقع این ساختار فرد را زنده نگه میدارد». (مک کی – فاتنیگ)
«اکثر محققان عزتنفس مثبت را بهعنوان عامل اصلی سازگاری اجتماعی عاطفی در نظر میگیرند این دیدگاه بسیار گسترده است و تاریخچهای طولانی دارد. روانشناسان و جامعه شناسان مهمی از قبیل: ویلیام جیمز، جورج، هربرت میدو چرلز کولی ازجمله اولین افرادی بودند که بر اهمیت احترام به خودمثبت تأکید داشتند. سالها بعد روانشناسان این نظریه را با تحقیق تجربی درآمیختند و به این نتیجه رسیدند که عزتنفس مثبت با عملکرد ارزیابیهای انتقادی و صنفی بیشازحد خود است.» (پوپ و همکاران، ۱۹۸۸)
با توجه به نظرات متخصصین به این نتیجه میرسیم که:
عزتنفس اولین ایستگاه موفقیت شماست.
تمام شخصیت شما در راستای عزتنفس شکل میگیرد، عزتنفس پیشنیاز اعتمادبهنفس است و دقیقاً مسئله خودشناسی و خودباوری انسان است. انسانهایی که تصور خوب و درستی از خود ندارند نمیتوانند عزتنفس خوبی داشته باشند. هنگامیکه شما به زیباییهای وجود خود نگاه کنید که خداوند شمارا بهعنوان اشرف مخلوقات برگزیده است، و بر زمین و آسمان مسلط ساخته است.
در قرآن میفرماید (و سخر لکم ما فی السموات و الارض) شما جانشینان خدایی، هر صفتی که در خدا هست و به شکل محدود در شما هست و اگر خدا آمرزنده و بخشاینده و کریم در جهان است شما هم هستید و…
چرا خداوند خطاب به انسانم میفرماید: «و نفحت فیدمن روحی: ای انسان من از روح خودم در تو دمیدم»
شاید درک همین یک جمله اعتمادبهنفس را در شما به کمال برساند. اگر احساس کنید که خداوند بهعنوان اشرف مخلوقات او میخواهد که شما در همه کارها موفق شوید و بدرخشید و زیبا زندگی کنید این احساس به شما عزتنفس میدهد. انسانی که عزتنفس خود را تقویت کند و به احساس زیبایی که از عشق الهی در آفرینش نشاءت گرفته است برسد در این صورت باعزت نفس خود آمادگی خواهد داشت تا زیربنای باورهای خود را که اعتمادبهنفس است بهطور عالی بسازد.
۵۰ نکته اساسی اعتمادبهنفس
۱) شرط اساسی اعتمادبهنفس خودشیفتگی است و اساسیترین مانع اعتمادبهنفس خودشکنی است.
۲) از خود بهخوبی یاد کنید، با خود صادق باشید و جنبههای مثبت و منفی خود را توأماً ً در نظر گرفته با تکیه و توجه بیشتر – به جنبههای مثبت توان و انرژی بیشتری برای مقابله با جنبههای منفی پیدا کنید.
۳) خود را تشویق و ستایش کنید، به خاطر کوچکترین کار خوبی که انجام میدهید خود را ستایش و تشویق کنید مثلاً اگر یک ساعت خوب درسخواندهاید اگر سخن نیکو و سنجیدهای گفتهاید. اگر در مشکلی صبور بودهاید و …. خود را تشویق کنید.
۴) با جسم خود خوب رفتار کنید. اگر واقعاً ً خودتان را دوست داشته باشید از هر چه به جسم و تن شمارا آزار میرساند و بهسلامت و تندرستی شما لطمه وارد میکند دوری میجوئید.
۵) سلامت باشید، برای سلامتی خود برنامهای عالی تنظیم کنید و این تندرستی جنبه فراگیر سلامت جسم، سلامت روح و سلامت ذهن داشته باشد، شرط سلامتی رهایی است از هر چه که فکر و ذهنتان را مشغول ساخته است.
۶) بیماری: یعنی نیاز به جلبتوجه دیگران، نتیجه بیماری توجه نکردن به خودمان و رفتار خودشکنی است.
۷) فداکاری بیشازحد: عدم توجه به خود مثال: تا پاسی از شب در محیط کار بودن بیشازحد توان کار کردن، عدم توجه به وضعیت غذایی و استراحت و علائق خود، فداکاری افراطی مادران
۸) اعتمادبهنفس، خودپرستی نیست. شخصی که روح عالی اعتمادبهنفس دارد به خود و دیگران عشق میورزد چون خود و دیگران را نشانههایی از آفریدگار میداند.
۹) به خود برسید تا احساس شایستگی کنید. لباسهای خود و فرزندانتان همیشه تمیز و اتوکرده باشد و خوب و زیبا لباس بپوشید. نه لزوماً ً گرانقیمت
۱۰) احساس شایستگی کنید و شایستگی خود را باور کنید تا بهتر به خود برسید و برای خود ارزش و احترام قائل شوید.
۱۱) از مواهب الهی لذت ببرید و خود را محروم نکنید در قرآن بارها به استفاده از مواهب و نعمتهای الهی تأکید شده است.
۱۲) بزرگترین مانع اعتمادبهنفس احساس گناه است یعنی عدم تأکید خود، یعنی سرزنش خود.
۱۳) خود و دیگران را سرزنش نکنید و وقتی مرتکب اشتباهی میشوید با خود برخورد ملایمی داشته باشید، به خود متذکر شوید و بهآرامی در صد جبران آن را برآیید. اگر میخواهید اعتمادبهنفستان آسیب نبیند به اعتمادبهنفس دیگران آسیب نرسانید.
۱۴) بیان و ذهنیت مثبت داشته باشید. اگر میل به دگرگونی دارید زبان خود را از گفتن حرفهای منفی در مورد خود نگهدارید.
۱۵) اصل نگهداری، زمینهساز و شروع ایجاد هر ویژگی مثبت در خود است اصل نگهداری یعنی اجتناب از اندیشه منفی، و توجه به انتقادهای نا بهجای دیگران و کارهای خودشکنانه.
۱۶) غلبه بر ترس: در روانشناسی ترس گفته میشود به هر چه از آن میترسید نزدیک شوید.
۱۷) همیشه در جیب خود پول داشته باشید.
۱۸) آنچه دارید یادآوری کنید. سلامتی، انرژی، توانایی، تحصیلات، سرپناه خانواده، دوستان و….
۱۹) در پی کسب موفقیت باشید هرچند کوچک، هدفها و موفقیتهای کوچک زمینهساز موفقیتهای بزرگتر و اعتمادبهنفس بیشتر میشود.
۲۰) همیشه تبسمی بر لب داشته باشید. تبسم رضایت خاطر و اعتمادبهنفس را در شما القاء میکند و چهره متبسم شما تأثیر خوبی بر دیگران میگذارد و در آنان احساس رضایت و شادمانی به وجود میآورد
۲۱) برای انجام هر کاری حالت آن را بگیرید. حالتها رفتارها را شکل میدهد سعی کنید حالت کسانی را به خود بگیرید که مصمم، موفق، پرتلاش و با اعتمادبهنفس هستند.
۲۲) تنفس عمیق را تمرین کنید و شکل آگاهانه و عمیقتری به تنفس خود بدهید. یکی از راههای از بین بردن اضطراب عادت کردن به تنفس عمیق است.
۲۳) بر خود مسلط باشید. تسلط بر جسم و بدن با ورزش کردن و تسلط بر نفس و امیال و غرایز.
۲۴) ارتباط باخدا و نیروی توکل: هر چه ارتباط شما باخدا بیشتر باشد اعتمادبهنفس بیشتری را در خود تجربه میکنید و هر چه محدودتر باشد ترس و اضطراب بیشتری بر شما چیره میشود. ارتباط باخدا به شما نیرو میدهد که از یک منبع عظیم و سرشار الهام بگیرید. مرد عربی از پیامبر (ص) پرسید چه کنم تا از دشمن آسیبی به من نرسد؟ حضرت فرمودند: به خدا توکل کن.
۲۵) به دیگران کمک کنید، بهشرط اینکه به خود لطمه نزنید.
۲۶) خود را به دیگران وابسته نکنید تحت هیچ شرایطی، به هیچچیز و هیچکس.
۲۷) تغییر و دگرگونی مثبت در خود به وجود آورید و سعی کنید هرروز از روز پیش بهتر و متعالیتر باشید.
۲۸) سعی نکنید همه را راضی نگهدارید زیرا همیشه نیمی از مردم با نیمی از افکار شما مخالفاند و افراد باورها و
ارزشهای متفاوتی دارند.
۲۹) از بحث کردن جدا ً بپرهیزید زیرابه هر شکل و فرمی که باشد ارزش و اعتبار شخصیتی شمارا میکاهد.
۳۰) ویژگیهای مثبت دیگران را بیابید و به آنها عشق بورزید اگر به آنچه در هستی است بهعنوان یک آفریده الهی نگاه کنید و در هر چیز نشانی از خدا بیابید همهچیز و همهکس را دوست خواهید داشت.
۳۱) همه را ببخشید و روح خود را آزاد کنید، خود را نیز ببخشائید.
۳۲) کسی را تحقیر نکنید، خودتان را هم تحقیر نکنید.
۳۳) در همه حال شکرگزار باشید و از خصلتهای مثبت خود شکر گذاری کنید تا در شما گسترش یابد. خدا نیز در قرآن فرموده: لئن شکرتم لأ زیدنکم = نعمتها را شکر و سپاس گویید تا آنها را در شما زیاد کنم. شکر گذاری به شما احساس بودن و داشتن میدهد و این احساس منجر به افزایش اعتمادبهنفس شما میشود. در حقیقت شکر گذاری هم نوعی تلقین به نفس است و هم نوعی توجه و تکرار و نوعی رضایت خاطر و پذیرش.
۳۴) درباره اعتمادبهنفس فکر کنید و تکرار و تلقین را جدی بگیرید و برای اعتمادبهنفس زمان بگیرید.
۳۵) در فرهنگ لغات خود شکست را تجربه معنی کنید.
۳۶) مسئولیتپذیر باشید و عذرتراشی نکنید.
۳۷) تصمیمهای خود را به تأخیر نیندازید.
۳۸) کتابهای الهامبخش بخوانید.
۳۹) رهبر باشید و مانند آدمهای متشخص عمل کنید.
۴۰) به دیگران احترام بگذارید. افراد را محترمانه صدا بزنید، خود را به دیگران معرفی کنید و احترام دیگران را برانگیزانید.
۴۱) دوستان خود را تغییر دهید . از نشستوبرخاست با افرادی که شخصیت ضعیف منحط و بیاعتبار دارند اجتناب کنید.
۴۲) بازیچه نشوید و قاطعانه “نه” بگوئید.
۴۳) نظر خود را اعلام نموده و احساسات خود را ابزار کنید.
۴۴) انتظارات و خواستههای خود را واضح بگوئید.
۴۵) در ردیفهای جلو بنشینید، فراوان گوش کنید، زیاد حرف نزنید.
۴۶) هنگام سخن گفتن به چشمان مخاطب خود به نرمی نگاه کنید. (البته بدون قصد و نیت)
۴۷) سرعت راه رفتن خود را ۲۵% افزایش دهید .
۴۸) تبریک و تسلیت بگوئید، هدیه را بپذیرید.
۴۹) از خدا هدایت بطلبید. اعتقاد و هدایت از خدا، توانایی شمارا خدا گونه میکند. کسی که از خدا حمایت میطلبد پشتوانه بسیار عظیمی را احساس میکند و از قدرت و اعتمادبهنفس سرشار بهرهمند میگردد و هرگونه ترس و شکست را از بین میبرد به او توکل نمایید، تلاش کنید در برابر خواست او تسلیم شوید .
